درد کمر یکی از رایج‌ترین شکایات بزرگسالان در حوزه‌‌ی سلامت است. اما مطالعات نشان می‌دهند که ممکن است ریشه‌‌ی چنین مشکلاتی، واقعاً در کمر ما نباشد؛ بلکه احتمالاً مشکل در نحوه‌‌ی تکامل پاهای ما است. آیا ما می‌توانیم با تغییر در روش راه رفتن خود، از مشکلات مربوط به درد کمر پیشگیری کنیم؟

درد در نواحی پایین کمر، مشکلی فراگیر است. حدود ۸۰ درصد از بزرگسالان، در مرحله‌‌ای از زندگی خود، چنین دردی را در نواحی پایین کمر خود را تجربه می‌کنند. این معضل، معمول‌ترین علت ناتوانی در حین کار است و به‌‌عنوان یکی از دلایل از دست دادن مشاغل نیز عنوان شده است.

رفع مشکل درد در نواحی پایین کمر، یک صنعت ۶۰ میلیارد دلاری است که معمولاً فایده‌‌‌‌ی چندانی هم ندارد؛ کما اینکه ۷۱ درصد از جراحی‌های کمر با هدف تسکین درد، بی‌‌حاصل بوده‌‌اند.

از دید دانشمندان علم فرگشت، احساس آزردگی در ناحیه‌‌ی کمر، موضوع تعجب‌‌آوری نیست. به هر حال، ما در میان حیوانات تنها گونه‌‌ی شناخته‌شده‌ای هستیم که می‌‌تواند سرپا بایستد و کمر ما، مسئول حفظ تعادل ما در برابر نیروی بی‌پایان جاذبه است.

با این حال، نکته‌‌ی شگفت‌انگیز این است که منشأ درد در نواحی پایین کمر، معمولاً خود کمر نیست و بیشتر مربوط به پاهای ما می‌‌شود. متخصص مشهور، دکتر داننبرگ معتقد است که استفاده از کفی کفش، ممکن است بهترین گزینه‌‌ی ما در مقابله با مشکل کمردرد باشد.

بهترین قدم ممکن را بردارید

اجداد اولیه‌‌ی ما شبیه میمون‌‌های امروزی بودند: با پنجه‌‌هایی بلند و بزرگ که برای زندگی در نوک درختان مفید بودند. با این حال، تغییرات زمانی آغاز شد که پیشینیان ما، اولین قدم‌های خود را برای راه رفتن با قامتی راست برداشتند.

یک نمونه از اجداد میانی ما بین آن زمان و حالا، موجودی با نام هومو نالدی بود؛ او ترکیبی عجیب از انسان و شامپانزه بود که در غار رایزینگ استار در آفریقای جنوبی یافت شد. نیم‌‌تنه‌‌ی بالایی این موجود، بیشتر شبیه به یک میمون بود تا انسان. نالدی دارای مغزی کوچک، آرواره‌‌ای درشت و بازوانی کشیده برای تاب خوردن در میان درختان بود.

اما در‌‌ نیم‌‌تنه‌‌ی پایینی، پاهای نالدی شباهت عجیبی به پاهای ما داشت. تفاوت اصلی بین نالدی و گونه‌‌های پیش از او، مفصل بزرگ پای او بود. دکتر داننبرگ توضیح می‌دهد که این مفصل از شکلی قابض و مقاوم (در اجداد قبلی) به شکلی خم‌‌شونده و منعطف (در نالدی و گونه‌‌های پس از آن) تغییر یافته است.

به گفته‌‌ی داننبرگ، این تغییر به ما توانایی برخاستن و گام برداشتن روی پاهای خودمان را داد و در نتیجه‌‌ی آن توانستیم بایستیم و در فواصل طولانی پیاده‌‌روی کنیم.

هومو نالدی

آیا کفی کفش می‌‌تواند از کمر ما محافظت کند؟

سازگاری خاص ایجادشده در فیزیولوژی نالدی، به ما این امکان را داد که مسافت‌های بسیار بزرگ را پیاده طی کنیم و کل دنیا را فتح کنیم. اما این تغییر بزرگ، ممکن است با برخی عوارض جانبی ناخوشایند نیز همراه شده باشد.

به‌طور متوسط هر فرد بین ۲۵۰۰ تا ۱۵ هزار قدم در روز پیاده‌روی می‌کند که می‌تواند ورزش خوبی باشد. با این حال،  آن دسته از افراد که مشکلاتی نظیر صافی کف پا یا قوس زیاد در پاهای خود دارند، مایل هستند که برای جبران این مشکلات، شیوه‌‌ی گام برداشتن خود را تغییر دهند که این امر، به‌‌طرز شگفت‌آوری موجب افزایش فشار روی عضلات بخش پایینی کمر آن‌‌ها خواهد شد.

در حقیقت، بالعکس جراحات ناشی از دویدن، عامل چنین مشکلاتی، ضربه نیست؛ بلکه همین حرکت ران‌‌ها باعث فشار آمدن به ساختمان عضلانی می‌‌شود. دکتر داننبرگ و همکارانش متوجه شدند که برای ۸۴ درصد از کسانی که مبتلا به بدترین دردها در ناحیه‌‌ی پایینی کمر می‌شوند (نوع غیرقابل درمان)، تنها استفاده از کفی کفش می‌تواند به بهبود یا درمان این درد کمک شایانی کند. داننبرگ همچنین متوجه شد افرادی که از کفی‌‌ کفش استفاده می‌‌کنند، مفصل ران آنها ۵۰ درصد بیشتر کشیده می‌‌شود؛ که این امر به‌‌معنای فشار کمتر بر عضلات قسمت تحتانی کمر (و در نتیجه کاهش ۵۰ درصدی درد) خواهد بود.

یک کفی کفش طبی از جنس چرم

یک گام تا رهایی از درد

نظریه‌های داننبرگ همچنان بحث‌برانگیز هستند؛ به‌خصوص اگر قیمت نسبتاً ارزان راه‌‌حل یک مشکل ۶۰ میلیارد دلاری را در نظر بگیریم! درد کمر می‌تواند از طیف وسیعی از عوامل، از عفونت گرفته تا بلند کردن اجسام سنگین ناشی شود و احتمالاً یک راه‌حل همه‌‌فن‌‌حریف برای چنین عارضه‌‌ای وجود ندارد.

سیستم اسکلتی ما، یک سیستم پیچیده و ظریف است که طی میلیون‌ها سال تکامل یافته است و حتی تغییراتی کوچک در پاهای ما می‌تواند از طریق ماهیچه‌های ران، باسن و کمر حرکت کند و منجر به دردی غیرقابل‌تحمل شود. برای بسیاری از افراد، استفاده از این کفی‌‌های ارزان برای تسکین درد پا و حتی درد کمر، به‌‌اندازه‌‌ی کافی خوب است؛ اما برای آن‌هایی که شرایط جدی‌تری دارند، شاید گزینه‌‌ی بهتر، مراجعه حضوری به نزد یک پزشک باشد.